Quốc dân đại hội Tân Trào (16/8/1945) – thể hiện sự đoàn kết toàn dân tộc quyết tâm tổng khởi nghĩa
Sự lạnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng ta và Bác Hồ trong cách mạng tháng Tám thể hiện sâu sắc ở tài năng nắm bắt được thời cơ, tạo ra thời cơ và chớp thời cơ để lãnh đạo toàn dân vùng lên dành chính quyền.
Được tin quân đội Xô Viết giành thắng lợi quyết định trên mặt trận Đông Bắc Trung Quốc, quân Nhật tan rã và xin hàng, ngày 12/8/1945, Uỷ ban lâm thời khu giải phóng hạ lệnh cho Quân giải phóng, các đội du kích tự vệ phối hợp với toàn thể nhân dân trong khu đánh các đô thị tiến hành khởi nghĩa.
Ngày 13/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng khai mạc tại Tân Trào( Tuyên Quang). Đêm 13/8, Ury ban khởi nghĩa toàn quốc ra lệnh khởi nghĩa. Hội nghị nhận định: Những điều kiện khởi nghĩa ở Đông Dương đã chín muồi… quân lính Nhật tan rã mất tinh thần, hàng ngũ chỉ huy Nhật hoảng sợ, toàn dân tộc đang sôi nổi chờ giờ khởi nghĩa giành độc lập. Hội nghị chủ trương kịp thời lãnh đạo toàn dân tổng khởi nghĩa dành chính quyền và cử ra Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc do đồng chí Trường Chinh trực tiếp phụ trách. Hội nghị định ra đường lối đối nội và đối ngoại của Việt minh trong tình hình mới.
Hội nghị toàn quốc của Đảng vừa kết thúc thì Quốc dân Đại hội cũng được tổ chức tại Tân Trào vào ngày 16/8/1945. Hơn 60 đại biểu ở Bắc- Trung- Nam, đại biểu kiều bào ở nước ngoài, đại biểu các đảng phái, các đoàn thể, dân tộc, tôn giáo tượng trưng cho sự thống nhất của toàn dân tộc đã quy tụ tại Đại hội. Đại hội đã nhiệt liệt tán thành và ủng hộ chủ trương tổng khởi nghĩa của Đảng, thông qua 10 chính sách của Mặt trận Việt Minh. Đại hội đã quyết định thành lập Uỷ ban dân tộc giải phóng Việt Nam( tức Chính phủ lâm thời) do lãnh tụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch; Ban thường trự gồm 5 đồng chí: Hồ Chí Minh, Trần Huy Liệu, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Lương Bằng, Dương Đức Hiền. Uỷ ban dân tộc giải phóng được giao sứ mệnh “ thay mặt quốc dân và giao tiếp với các nước ngoài và chủ trì mọi công việc trong nước”. Trong tình hình rất cấp bách Uỷ ban dân tộc giải phóng “giao toàn quyền chỉ huy cho Uỷ ban khởi nghĩa”.
Sáng 17/8/1945, Uỷ ban giải phóng dân tộc ra mắt quốc dân tại đình Tân Trào. Dưới lá cờ đỏ sao vàng, ủy ban dân tộc giải phóng độc lời tuyên thề: “Chúng tôi, những người được Quốc dân đại biểu bầu ra Uỷ ban giải phóng dân tộc để lãnh đạo cuộc cách mạng của nhân dân ta. Trước lá cờ đỏ thiêng liêng của Tổ quốc, chúng tôi nguyện kiên quyết lãnh đạo nhân dân tiến lên, ra sức chiến đấu chống quân thù, giành lại độc lập cho Tổ Quốc. Dù phải hy sinh đến giọt máu cuối cùng quyết không lùi bước. Xin thề!”.
Quốc dân Đại hội Tân Trào đã thể hiện sự đoàn kết nhất trí của toàn thể dân tộc ta trong giờ phút quyết định. Đại hội là biểu hiện cho lòng tin tưởng tuyệt đối của toàn dân vào Đảng, đồng thời tượng trưng cho quyết tâm sắt đá của toàn thể nhân dân ta quyết đứng lên giành độc lập tự do cho Tổ quốc.
Sau Đại hội, Đảng đã ra lời hiệu triệu toàn thể quốc dân đồng bào, các đoàn thể cứu quốc, dưới quyền chỉ huy của Uỷ ban khởi nghĩa hãy cùng với lực lượng vũ trang nổi dậy giành chính quyền, Đảng kêu gọi các đảng viên “Phải sáng suốt trong việc lãnh đạo và cương quyết hi sinh trong cuộc chiến đấu để giành độc lập cho Tổ quốc, để xứng đáng là một đội tiên phong của dân tộc”.
Trong thời điểm lịch sử nóng bỏng đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước đứng lên khởi nghĩa:
“Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta tự giải phóng cho ta.
Tiến lên, Tiến lên! Dưới lá cờ Việt minh đồng bào hãy dũng cảm tiến lên!”
Đáp lời kêu gọi của non sông, dưới sự lãnh đạo của Đảng, với khát vọng độc lập tự do cháy bỏng, với quyết tâm to lớn hơn 20 triệu nhân dân ta đã vùng lên làm cuộc tổng khởi nghĩa oanh liệt trên toàn quốc; tạo nên một chiến công kỳ diệu, một dấu ấn lịch sử của thế kỷ XX trong lịch sử dân tộc.
Kỷ niệm 78 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh ngày 2/9, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta quyết tâm phát huy ý chí của Quốc dân Đại hội Tân Trào. của Cách mạnh Tháng Tám thành ý chí xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thực hiện mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng văn minh, vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.
Đỗ Ngọc Uẩn
60 Mai Bang-Suối Hoa-Bắc Ninh