Phát huy vai trò các hợp tác xã trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh

Thời gian qua, các Hợp tác xã (HTX) trong tỉnh đã phát huy vai trò thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, nâng cao thu nhập cho nông dân, đồng thời tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, góp phần tạo khởi sắc diện mạo nông thôn ngày càng đổi mới.

HTX sản xuất rau củ quả an toàn thôn Liên Ấp, xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du

Toàn tỉnh Bắc Ninh hiện có 723 HTX, trong đó có 566 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, 157 HTX hoạt động trong lĩnh vực phi nông nghiệp, 02 HTX  lĩnh vực xây dựng, 26 HTX lĩnh vực giao thông vận tải, 398 HTX lĩnh vực thương mại, 6 HTX lĩnh vực vệ sinh môi trường, tổng số thành viên, lao động trong HTX là trên 95.442 người, doanh thu bình quân đạt 630 triệu đồng/HTX; có 235 tổ hợp tác (THT), trong đó có 232 THT dịch vụ nông nghiệp, 03 THT môi trường; các THT được UBND xã, phường, thị trấn có chứng thực hợp đồng hợp tác và thực hiện theo Luật HTX 2012, số thành viên THT là 35.154 thành viên, số lao động là 3.275 người. 

Hiện nay trên địa bàn tỉnh đã hình thành một số mô hình HTX hoạt động hiệu quả theo phương thức sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm, với 62 HTX tham gia liên kết tiêu thụ sản phẩm, 54 HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, điển hình như mô hình liên kết gắn với tiêu thụ sản phẩm của HTX sản xuất rau củ quả an toàn thôn Liên Ấp, xã Việt Đoàn, huyện Tiên Du có tổng diện tích sản xuất 34 ha với hơn 100 thành viên, HTX đã tổ chức chỉ đạo các thành viên sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGap, kết hợp sơ chế, đóng gói và bán cho doanh nghiệp, cửa hàng nông sản trong và ngoài tỉnh (như doanh nghiệp Tâm Bình, Công ty TNHH Tân Phú, Công ty thực phẩm sạch Kinh Bắc, Cửa hàng tiêu thụ sản phẩm của Hội nông dân tỉnh Bắc Ninh, Hệ thống siêu thị GL.Mart,....), tổng sản lượng sản xuất và tiêu thụ đạt khoảng 1.115 tấn/năm. HTX dịch vụ nông nghiệp Ngăm Mạc, xã Lãng Ngâm, huyện Gia Bình thu mua, chế biến rau an toàn các thành viên và tổ chức bán sản phẩm cho các doanh nghiệp (Công ty TNHH TMDV Ánh Dương, các cửa hàng bán nông sản....), tổng sản lượng sản xuất và tiêu thụ đạt khoảng 180 tấn/năm, mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa, gạo nếp theo quy trình VietGap của HTX dịch vụ nông nghiệp thôn Đức Lân, Yên Phụ, Yên Phong có tổng diện tích sản xuất 50ha với hơn 100 thành viên, HTX đã tổ chức chỉ đạo sản xuất lúa theo quy trình VietGap sau đó bán cho các doanh nghiệp như: Công ty CP Giống cây trồng Ninh Bình và Công ty sản xuất trà gạo lút, các đại lý, cửa hàng lương thực trong và ngoài tỉnh.

Bên cạnh đó tỉnh Bắc Ninh đã khuyến khích phát triển các ngành hàng, sản phẩm chủ lực có thể mạnh của từng địa phương, ưu tiên hỗ trợ tham gia liên kết gan sản xuất theo chuỗi giá trị; sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là thực hiện Chương trình mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm (Chương trình OCOP), đến nay đã có 11 HTX nông nghiệp sở hữu các sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của tỉnh, trong đó có 4 sản phẩm đạt 4 sao, 18 sản phẩm đạt 3 sao (Có 2 HTX sở hữu sản phẩm OCOP tham gia liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị).

Lồng cá chăn nuôi của HTX Nông nghiệp và dịch vụ tổng hợp nuôi trồng thủy sản Chiến Thắng, Quế Võ

Hoạt động hiệu quả của các HTX đã góp phần hoàn thành tiêu chí số 13 trong bộ tiêu chí xây dựng NTM của tỉnh, thể hiện rõ nét ở lĩnh vực sản xuất theo quy hoạch với nhiều cánh đồng lớn, tạo ra khối lượng sản phẩm hàng hóa chủ lực đủ lớn để tham gia thị trường trong nước và phục vụ chế biến xuất khẩu. HTX đã tham gia dồn điền, đổi thửa, xây dựng cánh đồng lớn; đổi mới, phát triển mạnh hệ thống dịch vụ phục vụ thành viên và nhân dân theo chuỗi giá trị sản phẩm từ dịch vụ đầu vào, giám sát các khâu của quá trình sản xuất đến thị trường đầu ra cho sản phẩm; đồng thời phối hợp với các công ty xây dựng mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp sạch, sản phẩm hữu cơ.

Cùng với việc đẩy mạnh sản xuất, nâng cao thu nhập cho thành viên, trong tham gia xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, các HTX còn chú trọng bảo vệ môi trường nhằm phát triển nông nghiệp theo hướng hiệu quả, bền vững. Các HTX thường xuyên tuyên truyền, nâng cao ý thức cho thành viên thay đổi phương thức sản xuất từ truyền thống sang các hình thức nông nghiệp sạch, an toàn bền vững như VietGAP, GlobalGAP, nông nghiệp hữu cơ; tổ chức cho thành viên tham quan các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao trong và ngoài tỉnh.

Để phát huy vai trò của HTX trong xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, những năm qua, tỉnh đã có nhiều chính sách khuyến khích dồn điền, đổi thửa, tích tụ ruộng đất, quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, tạo điều kiện để các HTX đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh; đồng thời đặc biệt quan tâm đến công tác chuyển đổi, tổ chức lại hoạt động của các HTX theo Luật HTX năm 2012, phát triển các mô hình HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả. Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ các HTX tiếp cận thị trường, định hướng sản phẩm chủ lực, hỗ trợ vay vốn đầu tư mở rộng sản xuất, xây dựng thương hiệu, nhãn mác sản phẩm. Nhiều HTX được hỗ trợ tham gia trưng bày, giới thiệu sản phẩm, kết nối giao thương với các đối tác trong và ngoài tỉnh. Hàng năm, Liên minh HTX tỉnh còn tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý, trang bị kiến thức quản trị kinh doanh cho đội ngũ cán bộ HTX nhằm đổi mới tư duy phát triển kinh tế, tiếp cận thị trường, kết nối với các doanh nghiệp, xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

Với đa dạng các hoạt động, những năm gần đây, kinh tế tập thể, HTX đã có bước phát triển mới về số lượng, chất lượng; hoạt động được nâng cao với nhiều loại hình dịch vụ, tạo điều kiện cho các thành viên, hộ nông dân chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển. Đóng góp của các HTX đã làm thay đổi bộ mặt nông thôn, tạo động lực cho tam nông phát triển. Hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn ngày càng đổi mới, diện mạo nông thôn khởi sắc, phát triển theo hướng hiện đại, văn minh. Hoạt động dịch vụ trong các HTX phát triển đa dạng gắn với chuỗi giá trị đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phục vụ sản xuất và đời sống dân sinh. Thời gian tới, các HTX trong tỉnh tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua “HTX chung sức xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025”; duy trì, nhân rộng các mô hình kinh tế HTX gắn với chuỗi giá trị, tạo động lực cho quá trình xây dựng NTM gắn với thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp; tích cực tham gia chương trình “Mỗi xã, phường, thị trấn một sản phẩm”, phát triển thêm sản phẩm OCOP; chú trọng đầu tư xây dựng vùng sản xuất công nghệ cao, phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh. Qua đó phát huy vai trò của các HTX tiếp tục đóng góp xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn, góp phần tích cực vào Chương trình xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu./.

 

Nguyễn Thị Mai – Văn phòng Tỉnh ủy