Cương lĩnh cách mạng đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam

02/02/2021 10:21 Số lượt xem: 2000

Vào cuối năm 1929, đầu năm 1930 ở nước ta ba tổ chức Cộng sản lần lượt được thành lập: Đông Dương Cộng sản Đảng, An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Liên đoàn; các tổ chức Cộng sản đều ra Tuyên ngôn, Chánh cương và Điều lệ; đều khẳng định mục tiêu đấu tranh cho lý tưởng cộng sản chủ nghĩa và tranh thủ sự ủng hộ, công nhận của Quốc tế Cộng sản. 

Trước tình hình đó, ngày 27/10/1929 Quốc tế Cộng sản đã ra chỉ thị về việc thành lập một Đảng Cộng sản ở Đông Dương, “nhiệm vụ quan trọng nhất và cấp bách của tất cả những người cộng sản Đông Dương là thành lập một Đảng cách mạng có tính chất quần chúng ở Đông Dương, Đảng đó chỉ là một tổ chức Cộng sản duy nhất ở Đông Dương”[1] lúc bấy giờ Nguyễn Ái Quốc đang ở Xiêm (Thái Lan), mặc dù không nhận được chỉ thị của Quốc tế Cộng sản nhưng với tư cách là phái viên của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc đã quyết định và gấp rút đi Hương Cảng và tích cực, chủ động chuẩn bị các công việc như: Gửi thư về nước mời đại diện các tổ chức cộng sản ở Việt Nam sang Hương Cảng để bàn về việc hợp nhất. Ngày 3/2/1930, Hội nghị hợp nhất được tiến hành ở Cửu Long, Hương Cảng, Trung Quốc. Hội nghị gồm có hai đại biểu của Đông Dương Cộng sản Đảng: Trịnh Đình Cửu, Nguyễn Đức Cảnh, hai đại biểu của An Nam Cộng sản Đảng: Châu Văn Liêm, Nguyễn Thiệu do Nguyễn Ái Quốc thay mặt quốc tế cộng sản chủ trì, giúp việc hội nghị có Hồ Tùng Mậu và Lê Hồng Sơn. Hội nghị đã bàn và thống nhất cao các nội dung sau:

1. Bỏ mọi thành kiến xung đột cũ, thành thật hợp tác để thống nhất các nhóm cộng sản Đông Dương.

2. Đặt tên Đảng là Đảng Cộng sản Việt Nam.

3. Thảo chính cương và Điều lệ sơ lược của Đảng.

4. Định kế hoạch thực hiện việc thống nhất trong nước.

5. Cử một ban Trung ương lâm thời gồm 9 người”[2].

Hội nghị thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ vắn tắt, chương trình tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc dự thảo. Đây chính là Cương lĩnh đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Chính cương vắt tắt của Đảng vạch rõ tính chất nhiệm vụ, đối tượng của những người Cộng sản là làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản. Nhiệm vụ của cách mạng đó là đánh đổ chủ nghĩa đế quốc Pháp và bọn phong kiến phản động làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập, nhân dân được tự do, tịch thu ruộng đất của đế quốc chủ nghĩa làm của công và chia cho dân nghèo, quốc hữu hóa tất cả xí nghiệp của tư sản đế quốc, lập Chính phủ công nông binh, tổ chức quân đội công nông….

Sách lược vắn tắt của Đảng nêu rõ: Đảng là đội tiên phong của vô sản giai cấp, phải thu phục cho được đại bộ phận giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng. Đảng phải thu phục cho được đại bộ phận giai cấp mình, phải làm cho giai cấp mình lãnh đạo được dân chúng; Đảng phải thu phục cho được đại đa số dân cày và phải dựa vào hạng dân cày nghèo làm thổ địa cách mạng đánh trúc bọn đại địa chủ và phong kiến “Đảng phải hết sức liên lạc với tiểu tư sản, trí thức, trung nông… để kéo họ đi về phe vô sản giai cấp. Còn đối với bọn phú nông, trung nông, tiểu địa chủ và tư sản An Nam mà chưa rõ mặt phản cách mạng thì phải lợi dụng, ít lâu mới” làm cho họ đứng trung lập. Bộ phận nào đã ra mặt phản cách mạng thì phải đánh đổ” [3]. Sách lược vắn tắt nhấn mạnh nguyên tắc hợp tác giai cấp của Đảng là “trong khi liên lạc với các giai cấp, phải rất cẩn thận, không khi nào nhưng bộ mặt chút lợi ích gì của công nông mà đi vào đường lối thỏa hiệp”. Sách lược vắn tắt cũng chỉ rõ: Đảng “phải đồng thời tuyên truyền và thực hành liên lạc với bị áp bức dân tộc và vô sản giai cấp thế giới, nhất là vô sản giai cấp Pháp”[4].

Sách lược vắn tắt của Đảng cứng rắn về nguyên tắc, mềm dẻo về sách lược, chỉ đạo mọi phương hướng hành động cách mạng của Đảng ta.

Điều lệ vắn tắt của Đảng nêu rõ tôn chỉ, mục đích của Đảng là lãnh đạo quần chúng đấu tranh để tiêu trừ tư bản đế quốc chủ nghĩa thực hiện xã hội cộng sản, quy định thể thức gia nhập Đảng, vạch rõ nhiệm vụ, quyền lợi của đảng viên và kỷ luật của Đảng…

Như vây các văn kiện của Hội nghị thành lập Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo là Cương lĩnh cách mạng đầu tiêu của Đảng. Hội nghị đã thảo luận và quyết định các phương tiện, kế hoạch tiến hành hợp nhất các tổ chức cộng sản trong nước, về cách thức cử ra một ban Trung ương lâm thời; quyết nghị về việc sẽ xuất bản một tờ tạp chí lý luận và ba tờ báo để tuyên truyền. Sau hội nghị ngày 16/2/1930 Nguyễn Ái Quốc đã viết lời kêu gọi gửi công nhân, nông dân binh lính, thanh niên, học sinh và tất cả đồng bào bị áp bức, bóc lột nhân dịp Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập… Hội nghị hợp nhất đã thành công tốt đẹp. Thành công đó gắn liền với tên tuổi, trí tuệ, uy tín và đạo đức cách mạng trong sáng của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc. Cương lĩnh cách mạng đầu tiên của Đảng thể hiện bản lĩnh chính trị và tầm trí tuệ của Đảng. Qua hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng Cương lĩnh cách mạng đầu tiên đó đã được kế thừa, phát triển, từng bước hoàn thiện phù hợp với quy luật phát triển của cách mạng, tình hình quốc tế và thực tiễn của cách mạng nước ta qua các thời kỳ lịch sử. Nghị quyết Đại hội Đảng từ khóa I đến nay Đảng ta luôn quán triệt sâu sắc các quan điểm cơ bản của Cương lĩnh cách mạng đầu tiên và vận dụng sáng tạo, linh hoạt; là động lực động viên toàn Đảng, toàn dân đoàn kết thống nhất cao thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ qua các thời kỳ cách mạng phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hùng cường và thịnh vượng./.


[1] Đảng Cộng sản Việt Nam – Văn kiện Đảng toàn tập – NXB Chính trị Quốc gia – H1998 – T614.

[2] Hồ Chí Minh – toàn tập – Sđd – t3, t561.

[3] Hồ Chí Minh toàn tập – Sđd – T3- T3.

[4] Theo bản gốc lời kêu gọi được lưu trữ tại phường Quốc tế Cộng sản ký hiệu 495, 154, 615 do Nguyễn ÁI Quốc gửi cho ban Phương Đông ghi rõ ngày.

 

Nguyễn Đăng Lâm,

Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Bắc Ninh