Đồng chí Nguyễn Ái Quốc tham gia sáng lập Hội Liên hiệp thuộc địa ngày 9 tháng 10 năm 1921 tại Pari

Mục đích của Hội là giải phóng những dân tộc thuộc địa. Cơ quan tuyên truyền của Hội là tờ báo Lơ Pa ri a (Người cùng khổ) bằng tiếng Pháp. Hội tập hợp được gần 100 hội viên là những người yêu nước của các thuộc địa lúc ấy đang sống trên đất Pháp, không phân biệt tôn giáo, chính kiến hay chủng tộc.

          Lúc đầu, hàng tháng các hội viên đều họp chung để bàn bạc công tác. Về sau, Hội phát triển đông hơn nên chia thành tiểu tổ dựa trên cơ sở từng nhóm thuộc địa ở gần nhau; có 4 tiểu tổ: tiểu tổ Bắc Phi, tiểu tổ Đông Dương, tiểu tổ Ma đa gát ca, tiểu tổ các thuộc địa cũ và các dân tộc da đen. Mỗi tiểu tổ có một thư ký và thủ quỹ chung. Ban chấp hành đầu tiên của Hội gồm có 7 người:

  - Đông dương: Nguyễn Ái Quốc, thợ ảnh

  - Đảo Rê uy ni ôn: Bác kít xô, luật sư

  - Đảo Đa hô mây: Mác cô lanh vin sơ, luật sư

  - Quần đảo An ti ơ: Mô rin đơ, tiểu thương…

Nguyễn Ái Quốc đã giữ vai trò quan trọng trong việc tổ chức và hoạt động của hội. Để đạt được mục đích giải phóng các dân tộc thuộc địa, Điều lệ của Hội nhấn mạnh: “Đoàn kết là sức mạnh”.

          Về biện pháp hoạt động, “ Hội quyết định đưa ra trước dư luận bằng báo chí, ngôn luận và dùng tất cả các phương tiện có thể dùng được”.

  Bản Tuyên ngôn của Hội kêu gọi:

          “Hỡi các bạn bị áp bức ở chính quốc! Giai cấp tư sản nước các bạn đã đánh lừa các bạn, đem các bạn dùng làm công cụ đi xâm lược đất nước chúng tôi. Ngày nay vẫn dùng chính sách xảo quyệt ấy, giai cấp tư sản nước các bạn lại định dùng chúng tôi để đàn áp mọi cố gắng tự giải phóng của các bạn.

 “Đứng trước chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa để quốc, lợi ích của chúng ta thống nhất; các bạn hãy nhớ lời hiệu triệu của Các Mác:

  “Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại”.

          Sự ra đời của Hội liên hiệp thuộc địa là một sự kiện lịch sử rất quan trọng đối với các dân tộc bị áp bức. Đó là một sáng kiến lớn góp phần quan trọng vào việc thực hiện khẩu hiệu chiến lược của Lê nin trong thời đại cách mạng vô sản: “Vô sản tất cả các nước và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại”.

          Hội liên hiệp thuộc địa, đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân các nước thuộc địa Pháp với giai cấp công nhân và nhân dân lao động Pháp; xây dựng tình đoàn kết chiến đấu giữa nhân dân các nước thuộc địa trong một mặt trận chung chống chủ nghĩa đế quốc; thức tỉnh nhân dân thuộc địa, đào tạo cán bộ cho phong trào giải phóng dân tộc ở các thuộc địa Pháp và thông qua những hoạt động của Hội, chủ nghĩa Mác-Lênin đã được truyền bá đến các thuộc địa. Lêô Phighe và Sáclơ, trong Hồ Chí Minh, đồng chí của chúng ta, Nhà xuất bản Xã hội, Pari, 1957, tiếng Pháp trang 57 viết: “Từ Pari, Nguyễn Ái Quốc đã gieo hạt giống cách mạng đến bốn phương thế giới. Đồng thời, Người chăm lo bảo vệ sự nghiệp của tất cả các dân tộc thuộc địa”

                                                                                Đỗ Ngọc Uẩn

                                                                 6o-Mai Bang-Suối Hoa-Bắc Ninh